Strona główna » Prebiotyki i probiotyki w żywieniu koni

Prebiotyki i probiotyki w żywieniu koni


Konie to silne, ale równocześnie bardzo wrażliwe zwierzęta, szczególnie podatne na problemy ze strony układu pokarmowego. Współczesny model ich żywienia i użytkowania sprzyja rozwojowi choroby wrzodowej oraz występowaniu kolek. Dlaczego tak się dzieje i w jaki sposób na kondycję układu pokarmowego wpływają prebiotyki i probiotyki? Czemu warto je stosować w hodowli koni?


Probiotyki i prebiotyki – co to takiego?

Zacznijmy od początku, czyli od wyjaśnienia czym są probiotyki i prebiotyki. Różnica jest istotna i nie należy tych dwóch pojęć mylić.

Probiotyki – to żywe mikroorganizmy, dodawane do pożywienia koni w celu wzbogacenia
mikroflory jelitowej. Probiotykami mogą być drożdże (Saccharomyces sp., Kluyveromyces sp.), grzyby (Aspergillus sp.) i bakterie (Bifidobacterium, Lactobacillus, Streptococcus, Enterococcus i Lactococcus sp.)
Prebiotyki – to wszystkie te substancje, które pozytywnie wpływają na rozwój tych pierwszych, stanowiąc ich odżywkę. Przeważnie są to oligosacharydy (inulina, fruktany czy laktany). Z definicji prebiotyki są selektywnie fermentowane przez mikroflorę przewodu pokarmowego i mające,
potwierdzony badaniami naukowymi, pozytywny wpływ na jej zmiany.

Jakie są przyczyny zaburzonego funkcjonowania mikroflory przewodu pokarmowego koni i
jakie niesie to ze sobą konsekwencje?

Przewód pokarmowy koni zasiedlają liczne mikroogranizmy, ułatwiające trawienie pokarmu i
przyswajanie substancji odżywczych. Mikroflora układu pokarmowego zdrowych koni jest
saprofityczna i działa przyjaźnie w stosunku do swojego gospodarza. Bakterie żyją ze sobą w
równowadze, przede wszystkim dzięki utrzymaniu stabilnego pH. I przeważnie to jego zaburzenia
powodują zaburzenie tej niezbędnej dla końskiego zdrowia równowagi. Zmiany w. pH układu
pokarmowego występują np. u koni sportowych, żywionych dużą ilością pasz treściwych
(wysokoskrobiowych), u których żywienie wyłącznie paszami objętościowymi nie zapewni
odpowiedniego poziomu energii strawnej.

Skrobia, zawarta m.in . w owsie, zakwasza treść przewodu pokarmowego. Sytuację pogarsza
deficyt włókna w diecie. Początkowy spadek pH prowadzi do obumierania mikroorganizmów
zasadowych i sprzyja rozwojowi tych, które lepiej czują się w środowisku kwaśnym. Im więcej
bakterii kwasolubnych, tym bardziej zakwaszone środowisko. Dalszy rozwój sytuacji może mieć
różny przebieg. Jednym z możliwych scenariuszy jest kolonizacja przewodu pokarmowego
bakteriami dotychczas saprofitycznymi, może też rozwijać się mikroflora patogenna
(chorobotwórcze). Szybko namnażające się bakterie chorobotwórcze łatwo może doprowadzić do
szkód w organizmie konia. Przykładem takiej sytuacji jest rozwój choroby wrzodowej. Ona z kolei,
nieleczona może w skrajnych przypadkach doprowadzić do perforacji ściany żołądka i w
konsekwencji śmierci zwierzęcia. Poważnym, pozażywieniowym czynnikiem zaburzeń mikroflory jest antybiotykoterapia. Jej stosowanie wyjaławia organizm konia – mówiąc wprost zabijając bakterie patogenne, przy okazji niszczy również pożyteczne, bakterie saprofityczne.

Podsumowując, sytuacje które zaburzają funkcjonowanie mikroflory to:

  • zmiany żywieniowe
  • niedobór włókna w diecie
  • wysoka zawartość skrobi w diecie
  • leczenie z wykorzystaniem antybiotyków czy niesterydowych leków przeciwzapalnych
  • stres (wyjazdy na zawody, sezon stanówkowy, transport, przegłodzenie)

Jak są objawy zaburzenia mikroflory przewodu pokarmowego?

  • apatia
  • biegunki
  • pogorszenie jakości okrywy włosowej
  • anemia
  • wrzody
  • kolki
  • Zaburzenie mikroflory przewodu pokarmowego powoduje zaburzenie jego funkcjonowania, w tym
  • procesów trawienia pokarmu i wchłaniania substancji odżywczych.

Jak działają prebiotyki i probiotyki?
Użytkując konie nie jesteśmy w stanie zapewnić im sytuacji, kiedy nie będą wystawione na ryzyko wystąpienia sytuacji niekorzystnie wpływających na stan mikroflory. Możemy im jednak przeciwdziałać uzupełniając ich dietę o pro i prebiotyki.
Jak one działają? Probiotyki regulują kwasowość, czynnie wspierając proces samoregulacji układu pokarmowego. Ponadto duża ilość „dobrych bakterii” korzystnie wpływa na wydajne procesy fermentacyjne, co zwiększa przyswajalność substancji odżywczych zawartych w dostarczonym pokarmie. Kolejną zaletą podawania probiotyków jest zwiększona podaż witamin z grupy B, które m.in . regulują pracę układu nerwowego i procesów naprawczych organizmu, sprzyjają produkcji niektórych enzymów oraz erytrocytów (zapobiegając anemii). Co ciekawe w badaniach dla ludzi udowodniono, że zaburzenia mikroflory mogą być jednym z czynników wystąpienia depresji i zaburzeń psychicznych. Coraz częściej dowodzi się, że właściwy skład mikroflory ma kolosalne znaczenia dla zdrowia organizmu. Pre i probiotyki dodane do diety konia wpływają pozytywnie również na odporność.

Kiedy końską dietę warto uzupełnić tego rodzaju suplementami?
Pre i probiotyki mogą z powodzeniem stanowić codzienny dodatek diety koni. Ich dodatek może nawet zastąpić konieczność podania dodatkowej miarki paszy treściwej. Pre i probiotyki są wartościowym dodatkiem diety klaczy źrebnych, końskiej młodzieży i ogierów kryjących.


Szczególnie warto je zastosować:

  • kiedy koń jest narażony na stres
  • w leczeniu choroby wrzodowej
  • po antybiotykoterapii
  • w okresie zimowym, kiedy naturalnie obniżony jest dostęp do zielonki
  • pasza objętościowa jest niedostatecznej ilości
  • w czasie rehabilitacji, po kontuzjach, po przebytych operacjach

Gdzie kupić?

Pre i probiotyki są dostępne w większości sklepów jeździeckich. Suplementy występują przeważnie w postaci sproszkowanej albo płynnej.

© Eurobreeding.com, fot. Oliwia Chmielewska

Back to top