Dziś w kolejnym artykule o tematyce weterynaryjnej chcielibyśmy poruszyć temat WFFS czyli Warmblood Fragile Foal Syndrome (Syndrom Słabego Źrebięcia). O schorzeniu opowiada dr n. wet. Anna Grabowska z kliniki Anawet.
Co to jest WFFS?
Warmblood Fragile Foal Syndrom możemy przetłumaczyć jako Syndrom Słabego Źrebięcia występujący u koni gorącokrwistych. Jest to wrodzona choroba genetyczna powodowana przez pojedyńczą mutację genu PLOD1. Gen ten odpowiada za produkcję enzymu niezbędnego do produkcji kolagenu (budulca tkanki łącznej). Mutacja tego genu powoduje wadę budowy tkanki łącznej tworzącej strukturę wielu tkanek organizmu m.in. skóry.
Objawy
Źrebięta z WFFS charakteryzują się już od urodzenia bardzo cienką, wrażliwą i rozciągliwą skórą, która łatwo ulega uszkodzeniom. Małe zmiany występują na całym ciele, najbardziej są jednak widoczne w miejscach nacisku tkanki, np. na podłoże bosku. Rany mogą również pojawiać sie na dziąsłach i błonie śluzowej. Źrebięta posiadają również niską odporność, co skutkuje utrudnionym gojeniem ran i szybkim rozwojem zakażeń. Stawy źrebiąt są niestabilne, rozluźnione, cechują się nadmierną ruchomością, konie nie są w stanie samodzielnie wstać. Inne objawy to klapiące uszy, wodogłowie, poskórne krwiaki i obrzęki. W niektórych przypadkach także przedwczesne porody.
Współczesna medycyna nie zna lekarstwa na tą chorobę. Źrebięta dotknięte tym syndromem zazwyczaj poddaje się eutanazji z powodu braku pozytywnych efektów leczenia i niepomyślnego rokowania.
Nosicielstwo
Schorzenie to nie dziedziczy się z płcią, a choroba występuje tylko w przypadku gdy obydwa alle genu (jeden pochodzący od matki, drugi od ojca) mają zakodowaną cechę odpowiedzialną za chorobę.
Osobnik ” Negatywny ” jest zdrowy, (oba allele tego genu są prawidłowe)
Osobnik „Pozytywny” jest zdrowy, ale jest nosicielem choroby (posiada jeden allel prawidłowy ,drugi kodujący cechę WFFS )
Osobnik chory, posiada objawy WFFS – oba alle tego genu kodują cechę WFFS
Jeżeli użyjemy ogiera pozytywnego (który jest nosicielem mutacji genu PLOD1 ) z klaczą negatywną to mamy 50% szans że urodzi nam się źrebię zdrowe i 50% szans że urodzone źrebię będzie nosicielem genu. Nie ma szans na to że urodzi się chore źrebię. Chcę również wyraźnie podkreślić, że koń będący nosicielem nie choruje.
Jeżeli natomiast użyjemy ogiera pozytywnego w skojarzeniu z klaczą która również jest nosicielem tej mutacji to mamy 25% szans że urodzi się nam źrebię zdrowe, 50% szans że urodzi się źrebię będące nosicielem i 25% szans że urodzi się źrebię chore. Poniżej symulacja zaprezentowana na specjalnej grafice.
Zaleca się badanie zarówno ogierów jak i klaczy na obecność zmutowanego genu. W przypadku ,gdy klacz jest nosicielem odradza się używania ogiera, który również jest pozytywny, ponieważ użycie dwóch nosicieli daje nam 25 % szanse na urodzenie chorego źrebięcia.
Obecnie dostępne są już badania mające na celu ustalenie nosicielstwa zmutowanego genu-do ich wykonania wystarczy próbka krwi lub pobrane włosy wraz z cebulkami. Występowanie mutacji genu zostały stwierdzone u większości ras gorącokrwistych. Szacuje się że częstość występowania zmutowanego genu wynosi u nich 9-11%.
***
Autorką artykułu jest dr n. wet Anna Grabowska, absolwentka UP Wrocław, której tematem pracy doktorskiej było „Zastosowanie inhibitora Na/K ATPazy w kriokonserwacji zarodków końskich”. Doktor Anna Grabowska to założycielka kliniki koni Anawet, specjalizującej się w zakresie rozrodu koni i stale współpracującej z największymi europejskimi stacjami ogierów takimi jak Zuchthof Klatte, Hengstation Beerbaum czy Van Olst Horses.
fot. Oliwia Chmielewska
Powiązane wpisy:
Wechta Foal Show 2022: Ostatni moment na zgłoszenie źrebięcia do udziału
Świetne wyniki Tyszko Cichoń Foal Auction 2021/ Great results of Tyszko Cichoń Foal Auction 2021
La Calidad. Od źrebięcia do najlepszego ogiera sportowego w Polsce.
Mevita Foal & Embryo Auction 2022 – olimpijskie geny na CSIO5* Sopot
Półbrat Quel Homme de Hus gwiazdą jesiennej kolekcji Mevita Foal & Embryo Auction 2022
Wystartowała jesienna edycja Mevita Foal & Embryo Auction 2022
